Maongezi Katika Riwaya za Kiswahili
Loading...
Date
2022
Authors
Ng’etich1, Daniel Kiprugut
Wafula, Richard Makhanu
Maitaria, Joseph Nyehita
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
EAST AFRICAN NATURE & SCIENCE ORGANIZATION
Abstract
Makala hii inaangazia dhima ya maongezi katika riwaya ya Kiswahili. Riwaya
ni mojawapo wa tanzu muhimu za fasihi ya Kiswahili ambayo inaendelea kukua
kwa upande wa wahusika, dhamira, maudhui, mtindo na upeo. Utanzu wa riwaya
ya Kiswahili ulianza mwanzo wa karne ya ishirini wakati James Juma Mbotela
alipoandika riwaya ya Uhuru wa Watumwa (1934). Ukuaji wake umeshika kasi
zaidi katika mwongo wa mwisho wa karne ya ishirini na mwanzo wa karne ya
ishirini na moja. Ni muhimu pia kutambua kuwa, utungaji wa riwaya
umeendelea kukua sambamba na uhakiki wake. Katika karne ya ishirini na moja,
riwaya ya Kiswahili imefikia utungaji wa kimajaribio (Mwamzandi, 2013:48-66
na Mohamed 2003:78-79). Katika riwaya za kimajaribio, watunzi hujumuisha
nadharia, visasili pamoja na kuzungumzia masuala ya utandawazi na soko huru.
Ni riwaya ambazo hukiuka miundo ya riwaya iliyozoeleka. Kwa upande wa
maongezi, usemaji wa wahusika katika riwaya umekua kutoka sahili hadi
changamano kutokana na masuala yanayojadiliwa katika riwaya mahususi. Ni
maoni ya waandishi wa makala hii kuwa, usemaji wa wahusika unaweza
kuathirika na vipindi vya kihistoria hivyo basi kuwa na mchango muhimu katika
maendeleo ya riwaya. Madhumuni ya makala hii ilikuwa ni kuainisha maongezi
katika riwaya za Kiswahili. Riwaya ambazo zilichanganuliwa kwa mujibu wa
makala hii ni Kusadikika (1951), Mafuta (1984) na Kufa Kuzikana (2003).
Riwaya hizo ziliteuliwa kuwakilisha vipindi mahususi vya ukuaji na maendeleo
ya riwaya ya Kiswahili. Makala hii iliongozwa na nadharia ya Uchanganuzi wa
Usemi Hakiki. Kutokana na uchanganuzi huo, makala hii imebainisha mchango
wa maongezi kwa ukuaji, maendeleo na uumbufu wa utanzu wa riwaya kwa
ujumla
Description
Article
Keywords
Maongezi, Riwaya ya Kiswahili, Uainishaji, Dhima, Ukuaji
Citation
Ng’etich, D. K., Wafula, R. M., & Maitaria, J. N. (2022). Maongezi Katika Riwaya Za Kiswahili. Jarida la Afrika Mashariki la Masomo ya Kiswahili, 5(1), 224-233.